Czym jest stres w pracy i jak sobie z nim radzić?

Czym jest stres zawodowy? Rola środowiska pracy

Stres zawodowy to stan emocjonalnego napięcia i przeciążenia psychicznego, który jest skutkiem oddziaływania na nas czynników stresogennych w miejscu pracy. Istota tego zjawiska tkwi w braku równowagi między wymaganiami zawodowymi a zdolnościami, potrzebami oraz oczekiwaniami pracownika.

Rola środowiska pracy w kształtowaniu poziomu stresu jest fundamentalna – to właśnie miejsce pracy dostarcza pracownikowi bodźców, które kształtują jego stan psychiczny.

Co ważne – stres zawodowy nie wybiera. Może dotknąć absolutnie każdego, niezależnie od jego pozycji, branży czy stażu pracy. Dynamika obecnego rynku pracy – pełna ciągłych zmian, presji nawyków, galopującego tempa – sprawia, że na stres zawodowy narażony jest każdy.

Potwierdzają to statystyki. Jak wynika z raportu Medicover „Praca. Zdrowie. Ekonomia. Perspektywa 2023”, z roku na rok rośnie liczba osób, które doświadczają zaburzeń psychicznych. W 2022 roku, na każde 1000 dni zwolnienia lekarskiego wśród ankietowanych pracowników, aż 635 dni było uzasadnionych reakcją na stres!

Rodzaje stresu w pracy

Stres w środowisku pracy można podzielić na dwa główne rodzaje: eustres, czyli stres pozytywny, i dystres, który jest formą stresu negatywnego.

Eustres pełni funkcję motywującą – pobudza do działania i jest postrzegany jako zdrowy element wyzwań zawodowych. Jego obecność w pracy może przyczynić się do zwiększenia produktywności, poprawy koncentracji i rozwinięcia nowych umiejętności. Jest to rodzaj stresu, który pomaga w osiągnięciu zawodowych sukcesów, sprzyjając realizacji celów i zadań w sposób konstruktywny.

Z kolei dystres jest formą stresu destrukcyjnego, który pojawia się, gdy poziom wyzwań przekracza zdolności adaptacyjne pracownika, prowadząc do przeciążenia, frustracji oraz negatywnych konsekwencji dla zdrowia psychicznego i fizycznego.

Przyczyny stresu w pracy

Przyczyny stresu w pracy są różnorodne i często złożone, jako że wynikają z interakcji wielu czynników zawodowych i osobistych.

Jednym z głównych źródeł stresu zawodowego są niewspółmierne do możliwości pracownika wymagania dotyczące wydajności i terminów. Ciągła presja czasu, nadmiar obowiązków i oczekiwanie nieustannej dostępności mogą prowadzić do poczucia przeciążenia.

Konflikty w miejscu pracy, zarówno z przełożonymi, jak i współpracownikami, są kolejnym znaczącym czynnikiem stresogennym, podobnie jak brak jasnych kierunków działania czy niepewność związana z przyszłością zawodową.

Niewłaściwe warunki pracy, takie jak hałas, niewystarczająca ergonomia stanowiska czy brak możliwości wpływu na własne zadania, również mogą przyczyniać się do wzrostu poziomu stresu, a nawet negatywnego zjawiska, jakim jest rezygnacja z pracy.

Ponadto niezrównoważony balans między życiem zawodowym a prywatnym może nasilać odczuwanie stresu, ograniczając możliwości regeneracji i odpoczynku.

Stres w pracy – skutki

Stres w pracy ma negatywne skutki zarówno dla pracowników, jak i pracodawcy.

Długotrwały stres w pracy zwiększa ryzyko problemów zdrowotnych – od zaburzeń psychicznych, jak depresja i lęk, po choroby serca i nadciśnienie. Pracownicy pod wpływem stresu częściej korzystają ze zwolnień lekarskich, co obciąża firmy utratą produktywności i generuje dodatkowe koszty.

Przewlekły stres może powodować także wypalenie zawodowe i rezygnację z wykonywania pracy, zwiększając fluktuację i koszty związane z rekrutacją nowych osób, co negatywnie wpływa na kulturę i morale zespołu oraz wizerunek firmy.

Z kolei na poziomie organizacyjnym nadmierny stres związany z pracą obniża wydajność i jakość zespołu, zwiększa liczbę błędów i wypadków, prowadząc do wzrostu kosztów operacyjnych.

Stres w miejscu pracy — jak dbać o dobrostan psychiczny pracowników?

Rezygnacja z pracy z powodu stresu to ostateczność – możesz temu zapobiec! Dbanie o dobrostan psychiczny pracowników wymaga holistycznego podejścia, które uwzględnia różnorodne aspekty środowiska pracy oraz indywidualne potrzeby każdej osoby.

Jak zbudować otwartą, wspierającą kulturę organizacji? Wykorzystaj sprawdzone strategie:

• Wsparcie ze strony przełożonych – prowadź regularne spotkania, na których pracownicy mogą dzielić się swoimi doświadczeniami i wyzwaniami.
• Szkolenia z zakresu zarządzania stresem – organizuj warsztaty i szkolenia dla pracowników i managerów na temat sposobów radzenia sobie ze stresem, mindfulness i odporności psychicznej.
• Elastyczne godziny pracy i możliwość pracy zdalnej – dostosuj warunki pracy do indywidualnych potrzeb i sytuacji życiowych pracowników.
• Dostęp do wsparcia psychologicznego – zapewnij pracownikom łatwy dostęp do konsultacji z psychologiem lub terapeutą.
• Promocja zdrowego stylu życia – twórz inicjatywy promujące aktywność fizyczną, zdrowe odżywianie oraz odpowiednią ilość snu.

Jak radzić sobie ze stresem? Strategie walki ze stresem w środowisku pracy.

W budowaniu organizacji dbającej o zdrowie fizyczne i psychiczne pracowinków pomoże Ci Medicover Zdrowa Firma.

Korzystając z oferty, zyskujesz m.in.:

• pakiety medyczne, które zawierają dodatkowy pakiet konsultacji psychologicznych,
• infolinię psychologiczną dla natychmiastowego wsparcia,
• interwencje kryzysowe w trudnych sytuacjach,
• webinary i szkolenia z zakresu dbania o dobrostan psychiczny.

Wdrażając te strategie, organizacje mogą znacząco zmniejszyć stres wśród swoich pracowników, co nie tylko przyczyni się do poprawy ich zdrowia psychicznego, ale również zmniejszy ryzyko rezygnacji z pracy, budując stabilniejsze i bardziej zaangażowane zespoły.