Urlop ojcowski przysługuje pracującym ojcom, umożliwiając im aktywne zaangażowanie się w opiekę nad dzieckiem w pierwszych miesiącach jego życia. W Polsce prawo do urlopu ojcowskiego zostało uregulowane przepisami Kodeksu pracy i stanowi jedno z podstawowych praw pracowniczych związanych z rodzicielstwem.
Urlop ojcowski to czas wolny od pracy, który przysługuje pracownikowi będącemu ojcem dziecka. Jego celem jest umożliwienie opieki nad noworodkiem lub dzieckiem przyjętym na wychowanie. Urlop ten jest niezależny od urlopu macierzyńskiego matki dziecka i może być wykorzystany jedynie przez ojca biologicznego lub ojca adopcyjnego. Prawo do urlopu ojcowskiego mają wyłącznie osoby zatrudnione na umowę o pracę, co wynika z przepisów Kodeksu pracy (art. 1823).
W 2024 roku urlop ojcowski wynosi 14 dni kalendarzowych (dwa tygodnie). Można go wykorzystać jednorazowo w całości lub podzielić na dwie części, z których każda musi trwać tydzień. Prawo do tego urlopu przysługuje ojcu do momentu ukończenia przez dziecko 12. miesiąca życia lub w przypadku adopcji – do 12 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia o przysposobieniu dziecka oraz nie dłużej i niż do ukończenia 14. roku życia dziecka.
2 tygodnie urlopu ojcowskiego liczy się jako 14 kolejnych dni kalendarzowych, co oznacza, że do tego okresu wliczane są zarówno dni robocze, jak i weekendy oraz święta.
Tak, urlop ojcowski jest w pełni płatny. Oznacza to, że ojciec otrzymuje 100% swojego wynagrodzenia za okres, w którym przebywa na urlopie ojcowskim. Świadczenie to jest uregulowane w Ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2780).
Za okres urlopu ojcowskiego wynagrodzenie wypłacane jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), lecz w praktyce to pracodawca najczęściej przekazuje wynagrodzenie, a następnie rozlicza się z ZUS. Oznacza to, że pracownik otrzymuje wypłatę w terminie, jak przy standardowych wynagrodzeniach, a pracodawca zajmuje się formalnościami związanymi z refundacją kosztów przez ZUS.
Aby skorzystać z urlopu ojcowskiego, ojciec dziecka powinien złożyć wniosek do pracodawcy najpóźniej 7 dni przed planowanym rozpoczęciem urlopu. Przepisy nie wykluczają możliwości złożenia wniosku z większym wyprzedzeniem, co może być przydatne w planowaniu obowiązków zawodowych.
Wniosek o urlop ojcowski powinien zawierać:
Warto pamiętać, że złożenie wniosku jest formalnością, a pracodawca nie ma prawa odmówić pracownikowi skorzystania z urlopu ojcowskiego, o ile spełnione są wymogi formalne.
Urlop ojcowski jest niezależny od urlopu rodzicielskiego. Urlop rodzicielski przysługuje zarówno ojcu, jak i matce dziecka po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego oraz ojcowskiego i trwa maksymalnie 41 tygodni (przy jednym dziecku).
Urlop tacierzyński to potoczne określenie na część urlopu macierzyńskiego, którą może wykorzystać ojciec dziecka, jeśli matka zdecyduje się wrócić do pracy przed zakończeniem pełnego urlopu macierzyńskiego. W rzeczywistości nie jest to odrębny rodzaj urlopu, lecz przeniesiona część urlopu macierzyńskiego.
Sprawdź również:
Zostaw nam swoje dane, a skontaktujemy się z Tobą jak najszybciej.
Opowiemy Ci o naszym systemie i o tym, jak możemy dopasować ofertę do Twoich potrzeb i wymagań.
