Pakiety medyczne z opieką psychologiczną
Zadbaj o zdrowie psychiczne pracowników i zmniejsz liczbę zwolnień lekarskich nawet o 1/2.
Sprawdź naszą ofertęWypalenie zawodowe to coraz powszechniejszy problem, z którym borykają się pracownicy – jego ofiarą może być pracownik na każdym stanowisku, szczeblu kariery i w każdej branży. Nieleczony może prowadzić do szeregu problemów w życiu zawodowym i osobistym. Jeśli chcesz utrzymać zdrowie i efektywność zawodową swojego zespołu, musisz szybko rozpoznawać objawy i znać skuteczne metody wsparcia pracowników. W dzisiejszym artykule dowiesz się wszystkiego, co musisz wiedzieć, o wypaleniu zawodowym.
Definicja wypalenia zawodowego – zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization) – to syndrom wynikający z chronicznego stresu w miejscu pracy, który nie został skutecznie rozwiązany.
Jego definicja kształtowała się przez wiele lat. W 2022 r. zostało wpisane przez WHO do Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-11 jako stan, który może wymagać kontaktu ze służbą zdrowia, jednak nie jest chorobą.
Mimo że problem jest powszechny, nie jest nieuchronny. Odpowiednio zorganizowane środowisko pracy może znacząco zmniejszyć jego występowanie, a zrozumienie mechanizmów i wczesne rozpoznawanie objawów pomogą Ci zadbać o zdrowie swoich pracowników.
Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób ICD-11 definiuje syndrom wypalenia zawodowego jako zespół trzech stanów.
Pierwszym z nich jest wyczerpanie emocjonalne, które objawia się odczuwaniem zmęczenia i wyczerpania oraz braku energii.
Drugi stan to depersonalizacja – dystans emocjonalny, a niekiedy nawet cynizm pracownika wobec pracy (ale też osób w środowisku pracy) oraz poczucie zaprzeczenia.
Ostatnim stanem jest obniżone poczucie osiągnięć – spadek samooceny i wydajności pracownika oraz odczucie braku sprawczości, kiedy pracownik ma wrażenie, że nie posiada żadnego wpływu na swoją pracę.
Sprawdź >> L4 na wypalenie zawodowe
Przyczyny wypalenia zawodowego są wielowymiarowe i wynikają zarówno z warunków pracy, jak i czynników osobistych.
Z kolei wśród czynników osobistych wyróżnia się:
Objawy wypalenia zawodowego można podzielić na fizyczne i emocjonalne – to ułatwia ich rozpoznawanie i dobór odpowiedniej reakcji.
Objawy fizyczne to przede wszystkim chroniczne zmęczenie – nieustanny brak energii i ciągłe wyczerpanie, które uniemożliwia normalne funkcjonowanie. Dodatkowo osoby dotknięte wypaleniem zawodowym często zgłaszają różnorodne bóle mięśniowe, w tym bóle szyi, pleców i karku, a także doświadczają migren.
Problemy gastryczne (niestrawność, zaparcia, zgaga), zaburzenia snu (trudności z zasypianiem, częste przebudzenia) oraz ogólny spadek odporności (częstsze infekcje i przeziębienia) również są typowymi objawami tego stanu.
W wymiarze emocjonalnym wypalenie zawodowe prowadzi do głębokiego obniżenia nastroju, depresji i utraty zainteresowań, co jest często połączone z apatią. Lęk, ciągłe napięcie oraz rozdrażnienie są częstymi towarzyszami osób borykających się z wypaleniem.
Takie osoby mogą odczuwać bezsilność, brak wpływu na swoje warunki pracy oraz utratę satysfakcji z wykonywanych obowiązków, co często prowadzi do poczucia, że praca straciła swój sens.
Izolacja, dystansowanie się od współpracowników i irytacja – nawet w przypadku małych problemów – to kolejne sygnały alarmowe. Problemy z koncentracją, które objawiają się trudnościami w skupieniu uwagi oraz popełnianiem błędów, mogą znacznie wpływać na wydajność pracy.
Wydawać by się mogło, że wypalenie zawodowe i depresja dają podobne objawy, jednak to dwa odrębne stany. Jeśli chodzi o różnice na poziomie klasyfikacji, pamiętaj, że wypalenie zawodowe – zgodnie z ICD-11 – nie jest chorobą, w przeciwieństwie do depresji.
Syndrom wypalenia zawodowego wiąże się z przewlekłym stresem związanym z pracą, natomiast depresja może mieć różnorodne przyczyny – m.in. czynniki genetyczne, biologiczne, psychologiczne i środowiskowe.
Zauważalną różnicą na poziomie emocjonalnym między wypaleniem zawodowym a depresją jest sposób reagowania na dane sytuacje. Osoby cierpiące na wypalenie zawodowe często reagują gniewem, z kolei te zmagające się z depresją – poczuciem winy. Co istotne, charakterystycznym objawem depresji jest również utrata popędu życiowego.
Te różnice w emocjach są ważne dla zrozumienia i podejmowania odpowiednich działań terapeutycznych, które w przypadku wypalenia skupiają się na zmianach w środowisku pracy, a w depresji – na wszechstronnym wsparciu psychologicznym i/lub farmakologicznym.
Wypalenie zawodowe może dotknąć każdego. Zagrożeni są pracownicy we wszystkich sektorach, niezależnie od ich doświadczenia czy pozycji.
Chociaż wypalenie zawodowe może być często mylone z typowym zmęczeniem, jego skutki są znacznie poważniejsze i długotrwałe – wpływają nie tylko na zdrowie psychiczne, ale i fizyczne osoby dotkniętej tym stanem.
Dowiedz się więcej:
Jak wynika z raportu „Praca. Zdrowie. Ekonomia. Perspektywa 2023” opracowanego przez Medicover już co piąty pracownik w przeciągu ostatnich 3 lat korzystał ze zwolnienia lekarskiego bądź urlopu ze względu na złe samopoczucie psychiczne.
Polscy pracownicy coraz częściej zmagają się z przewlekłym stresem w miejscu pracy, który utrudnia, a nawet uniemożliwia wykonywania obowiązków zawodowych. Ankietowani w badaniu Medicover przyznali, że w 2022 r. aż 59,7% liczby dni zwolnień było spowodowanych reakcją na ciężki stres.
Wypalenie zawodowe może prowadzić do wielu negatywnych konsekwencji zarówno w sferze zawodowej, jak i osobistej.
W miejscu pracy objawia się głównie przez obniżoną produktywność i wydajność, co wynika z problemów z koncentracją, podejmowaniem decyzji i wykonywaniem zadań. Osoby dotknięte wypaleniem mogą popełniać więcej błędów i częściej korzystać z urlopów chorobowych.
Dodatkowo ich drażliwość, cynizm i niecierpliwość mogą prowadzić do konfliktów z kolegami i klientami, co w skrajnych przypadkach może skutkować rezygnacją z pracy lub zmianą zawodu.
W życiu osobistym wypalenie zawodowe manifestuje się problemami ze snem, chronicznym zmęczeniem i zaburzeniami apetytu. Osoby wypalone mogą wykazywać zwiększoną pobudliwość i drażliwość, co negatywnie wpływa na relacje z bliskimi i prowadzi do zaniedbywania domowych obowiązków.
Długotrwałe narażenie na stres związany z wypaleniem zawodowym może również zwiększać ryzyko wystąpienia depresji, lęku oraz chorób somatycznych, takich jak choroby serca czy udary mózgu, pogarszając ogólny stan zdrowia.
Leczenie wypalenia zawodowego powinno obejmować zarówno interwencje indywidualne, jak i zmiany organizacyjne. Skuteczne metody to m.in. terapia psychologiczna, techniki relaksacyjne, a także zmiany w organizacji pracy, które mogą obejmować wprowadzenie elastycznych godzin pracy czy poprawę środowiska pracy.
W obliczu rosnącej liczby polskich pracowników zmagających się z objawami chorób psychicznych pracodawcy stają przed wyzwaniem stworzenia zdrowszego środowiska pracy.
Jednym z kluczowych kroków, które warto podjąć, jest zorganizowanie otwartych rozmów z pracownikami, które skupiają się nie tylko na wynikach pracy, ale przede wszystkim na potrzebach i możliwościach wsparcia psychicznego.
Ważne jest, aby w miejscu pracy panowała atmosfera, która pozwala na otwarte wyrażanie swoich uczuć i dzielenie się doświadczeniami bez obawy o stygmatyzację.
Pracodawcy mogą również oferować szkolenia mające na celu podnoszenie umiejętności zarządzania stresem i radzenia sobie z negatywnymi emocjami, takimi jak lęk. Inwestycja w profilaktykę wypalenia zawodowego, m.in. programy wsparcia psychologicznego i zapewnienie dostępu do profesjonalnej pomocy psychoterapeutycznej jest kolejnym krokiem, który może znacząco poprawić dobrostan psychiczny pracowników.
Zmniejszanie poziomu stresu w miejscu pracy, na przykład poprzez elastyczne godziny pracy czy możliwość pracy zdalnej, może również przyczynić się do zwiększenia komfortu i satysfakcji z pracy.
Takie działania nie tylko podnoszą ogólną wydajność zespołu, ale również budują zaufanie i lojalność wśród pracowników, co jest kluczowe w długoterminowym rozwoju każdej organizacji.
Zostaw nam swoje dane, a skontaktujemy się z Tobą jak najszybciej.
Opowiemy Ci o naszym systemie i o tym, jak możemy dopasować ofertę do Twoich potrzeb i wymagań.